Lengo-de-biòu
Anchusa italica
Boraginaceae
Àutri noum : Lengo-de-buou, Bourràgi-fèr, Bourrage-bastard, Bourrigai-fèr.
Noms en français : Buglosse d'Italie, Buglosse azurée.
Descripcioun :La lengo-de-biòu es uno planto coumuno dins lis ermas e li champ pulèu mena en agriculturo tradiciounalo o bioulougico. Es uno grando planto renadivo di proun peludo que fai de poulìdi flour bluio coulour d'azur.
Usanço :Èi manjadisso cuecho coume de caulet. Proche dóu bourrage, a quàsi li mémi prouprieta. Apasimo li mau de vèntre e d'estoumac (tisano de 60 g de flour e de fueio, 20 mn, 4 tasso pèr jour) e lou tussi (tisano de flour seco, P. Lieutaghi, op.cit. p. 124).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anchusa
Famiho : Boraginaceae
Ordre : Ordre pas nouma
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Meissoun
- Champ
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Anchusa italica Retz., 1779
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763